بتن اکسپوز یا بتن نما چیست ؟
بتن اکسپوز چیست؟
وقتی صحبت از ظاهری خیره کننده و متفاوت میشود، بتن اکسپوز یا بتن نما (که به بتن سنگدانه نمایان نیز شناخته می شود) انتخابی عالی خواهد بود. سنگدانههای نمایان شده روی سطح نهایی بتن نوعی متریال زینتی هستند که در آن لایه فوقانی برداشته میشود تا سنگدانهها مانند شن و ماسه در معرض دید قرار گیرند. برای دستیابی به چنین بتنی نیاز به استفاده از روش های خاصی است که ما در این مقاله در مورد آنها توضیح میدهیم.
تعریف بتن اکسپوز
بتن اکسپوز یا بتن نما (Exposed Concrete) نوعی از بتن است که در آن لایه رویی برداشته میشود تا سنگدانهها نمایان شوند. هنگامی که مخلوط بتن تازه در داخل قالب قرار میگیرد، لایه رویی بتن برداشته میشود تا سنگدانهها دیده شوند. این تکنیک بسیار محبوب است و میتواند ظاهر نهایی بتن را زیبا و جذاب کند.
افراد بتن اکسپوز را به دلایل زیبایی ترجیح میدهند. در حالی که بتن معمولی ظاهری ساده دارد، بتن اکسپوز با رنگ و بافت انواع سنگدانهها به دست میآید. محصول نهایی ظاهری منحصر به فرد و مدرن را ارائه میدهد اما هنوز هم ویژگیها و مزایای بتن معمولی را در خود دارد.
همچنین شاید این موضوع برای شما جذاب باشد : انواع بتن و کاربردهای آن ها
مشخصات فنی بتن اکسپوز
مشخصات فنی بتن سنگدانه نمایان طبق جدول زیر آمده است:
| عنوان | واحد | نتیجه |
| ساختار | _ | ماسه، سیمان، مصالح ریز دانه |
| کاربردهای سازهای | _ | دارای کاربرد های سازهای و غیرسازهای |
| سطح نمای رویه | _ | صیقلی و زیبا |
| قابلیت رنگ پذیری | _ | نامحدود |
| مقاومت فشاری | PSI | 5000 |
| جذب آب | % | حداکثر 6 |
| حفرههای هوا یا سوراخ | _ | ندارد |
| وزن مخصوص | Kg/m3 | 2400 |
| دلیل اقتصادی بودن | _ | تکرار در تولید قطعات، اندازههای متوسط، تنها یک وجه غیراکسپوز |
ویژگیهای بتن اکسپوز
معمولا از بتن نما در سطوح خارجی جهت نماسازی استفاده میشود. این نوع بتن به صورت پنل پیش ساخته نیز به فروش میرسد و در سایزهای استاندارد و سفارشی قابل طراحی و تولید است. در هر صورت، ویژگیهای بتن اکسپوز به شرح زیر هستند:
- مقاومت بالا در شرایط مختلف آب و هوایی
- مقرون به صرفه بودن
- عایق صوتی
- عایق حرارتی
- مقاوم در برابر حریق و آتش سوزی
- سطح براق و نیمه صیقلی
- در سه رنگ کمرنگ، میانه و پررنگ
- قابل طراحی و تولید در ابعاد سفارشی
- دوست دار محیط زیست
- ظاهر زیبا و لوکس
انواع بتن اکسپوز
بتن سنگدانه نمایان در نوع پیش ساخته و قابل اجرا در محل استفاده میشود و هر کدام برحسب نیاز در پروژههای مختلف به کار گرفته میشود:
بتن اکسپوز پیش ساخته
این نوع بتن نما در اندازههای استاندارد و نه خیلی بزرگ در کارخانههای بتن سازی ساخته شده و به محل پروژه منتقل میشود. همچنین، کاربران میتوانند ابعاد مورد نظر خود را سفارش دهند.
بتن اکسپوز درمحل
در این روش که اغلب برای پروژههای بزرگ استفاده میشود، بتن در محل تولید و سپس بتن ریزی میشود. نیازهای مشتری در این روش و حفظ معیارهای اصولی در طرح اختلاط، به بهترین شکل ممکن قابل کنترل نظارت است.
کاربردهای بتن اکسپوز
بتن اکسپوز در بسیاری از قسمتهای ملک استفاده میشود که کاربردها را میتوان به موارد زیر تقسیم کرد:
حیاطها و مسیر پیاده روها
برخی معتقدند که کفپوش در فضای باز نیاز به توجه بیشتری نسبت به فضاهای دیگر دارد. چه موافق باشید و چه مخالف، نمیتوانید تأثیر بسیار زیاد فضای بیرون را انکار کنید. مهمانان از طریق حیاط وارد خانه شما میشوند و حتی این محل میتواند جایگاه برگزاری رویدادهای شما باشد.
بنابراین، کف حیاط مهم است و شما باید جذابیت و زیبایی آن را تضمین کنید. در عین حال، کف حیاط یا مسیر پیاده رو باید کاربردی، کارآمد و مقاوم باشند. شما به کف حیاطی نیاز دارید که با گذشت زمان خراب نشود. از این مهم حتی در برخی از مناطق شهر، مثلاً در پیاده روهای داخل یک پارک کوچک نیز میتوان استفاده کرد.
مسیرهای رانندگی و پارکینگها
مسیر رانندگی و محل پارکینگ به نوعی کفپوش نیاز دارد که از دوام بالایی برخوردار باشد. از آنجا که روزانه حداقل یک وسیله نقلیه از روی مسیر رانندگی و پارکینگ عبور میکند، کفپوش ها باید وزن خودروها را تحمل کنند.
در حالی که گزینههای متعدد دیگری برای کفپوش مسیر رانندگی وجود دارند، بتن اکسپوز مطمئناً یکی از بهترین گزینه ها می باشد زیرا هم مسیر رانندگی را زیبا میکند و هم دوام بالایی دارد. اگر پارکینگ شما در داخل حیاط است، کفپوش بتن نمایان را انتخاب کنید.
مناطق سرگرمی
اگر همیشه مردم را برای مهمانی یا دورهمی جمع میکنید، میدانید که فضای سرگرمی در فضای باز نیز باید دارای کفپوشی مقاوم باشد. رنگ خاکستری یکی از مواردی است که در مورد بتن باعث دور شدن صاحبان خانه از آن میشود زیرا جذاب و گرم نیست! و برای برخی افراد کسل کننده و سرد به نظر میرسد.
با این حال، بتن اکسپوز ظاهری شکیلتر دارد میتواند جزئیات تزئینی بسیار خوبی را به کار اضافه کند. اگر میخواهید در فضای باز حس سرگرمی خود را تازه کنید، این گزینه کفپوش برای شما مناسبتر است.
فضاهای عمومی
بتن ریزی تزئینی به یکی از گزینههای برتر در مناطق عمومی تبدیل شده است. بتن اکسپوز با طرحهای منحصر به فرد بسیار جذاب است. این بتن به ویژه در فضاهای عمومی نیز بسیار محبوب است.
بتن اکسپوز لغزنده نیست و برای کسانی که روی آن راه میروند، چه جوان و چه بزرگسال، ایمن خواهد بود. کودکان تمایل دارند در پارکها بازی کنند و در فضاهای باز و بزرگ بدوند. شما باید نوع کفپوش مناسب را انتخاب کنید که بتن اکسپوز بهترین آنهاست.
دکوراسیون داخلی
بتن نما را بخشی از جزئیات دکوراسیون داخلی خود قرار دهید. این نوع بتن تزئینی جایگزین بسیار خوبی نسبت به سنگ و آجر است. همچنین با دیوارهای سنگ آهک به خوبی هماهنگ میشود.
میتوانید بخشی از کفپوش یا دیوار داخلی منزل یا محل کار خود را با بتن اکسپوز تزئین کنید. این مهم باعث افزایش جذابیت فضای داخلی و متفاوت جلوه دادن آن میشود. همچنین، اگر خانه یا ویلایی دوبلکس دارید، پلههای داخل فضا را تماماً از بتن نما استفاده کنید.
دیگر موارد استفاده از بتن اکسپوز به شرح زیر هستند:
- نمای خارجی با بیرونی انواع ساختمانها
- ساخت استخر و حوضهای آب
- ساخت پلکان
- دیوارهای داخلی ملک (مسکونی یا اداری)
- دیوارها و نماسازیهای شهری
نحوۀ اجرا بتن سنگدانه نمایان
بتن اکسپوز با انتخاب طرح اختلاط کارگاهی در محل ریخته میشود. سپس بعد از اتمام کار، بتن را با یک «کند کننده سطح» آماده میکنند. کند کننده سطح مانع از چسبندگی سه میلیمتر بالا میشود. پس از طی یک دوره زمانی کوتاه (شاید چند ساعت در تابستان یا یک شب در زمستان) هنگامی که بتن به اندازه کافی سفت شد، سطح بتن با دقت شسته میشود تا سنگدانه زیرین را در معرض دید قرار دهد.
پس از یک تا دو هفته، فرآیند «اسید شویی» برای از بین بردن «شکوفه آهک» از سطح بتن (تکههای سفید یا شیری رنگ) و همچنین تمیز کردن سیمان از سطح سنگدانه انجام میشود. گاهی اوقات از بتن خود متراکم یا فوق روان کنندهها در مخلوط بتن استفاده میشود.
مزایای بتن اکسپوز
ظاهری زیبا و لوکس
با این تصور که بتن معمولی سرد و خسته کننده است، پس باید با آن خداحافظی کنید! با بتن اکسپوز یک انتخاب بیپایان در انتظار شماست. تقریباً انتخابهای نامحدود طراحی چه در ظاهر، چه در بافت و چه رنگ، وجود دارند. حتی شکل کفپوش را میتوان با توجه به نیازها و ترجیحات خود تغییر داد. زیبایی و لوکس بودن از ویژگیهای بینظیر بتن اکسپوز است.
دوام و طول عمر بالا
دوام بتن نما بالاست. حتی بدون تعمیر و نگهداری میتواند چندین سال دوام بیاورد.. بتن اکسپوز عملکرد خوبی را برای شما فراهم میکند و تا یک عمر دوام میآورد. بگذارید آن را با سنگفرشهای سنگی مقایسه کنیم. استفاده از آنها همچنین در خانهها محبوب است.
با این حال، بسیاری از صاحبان املاک اکنون میبینند که نگهداری از سنگ فرش سنگی دشوار است و میتوانند به سرعت آسیب ببینند. بتن اکسپوز اغلب فشرده میشوند و فاصله بین یکدیگر را به حداقل میرسانند. این مهم در نهایت باعث افزایش مقاومت فشاری بتن میشود.
سهولت در نگهداری
این نوع بتن تزئینی، نیاز به نگهداری زیادی ندارد. میتوانید مطمئن شوید که حتی پس از چند ماه همچنان ظاهر زیبای خود را حفظ کرده است. اگر مشکلی وجود داشته باشد، به راحتی قابل حل است. ترکها اغلب نگرانی اصلی صاحبان خانهها هستند. با نگهداری مناسب، از جمله تمیز کردن مداوم، این ماده میتواند 10 سال یا بیشتر بدون هیچ گونه مشکلی دوام بیاورد.
صرفه جویی در هزینهها
از آنجا که بتن اکسپوز نیاز به نگهداری کمی دارد، میتوانید در هزینههای تعمیر و نگهداری صرفه جویی کنید. بتن نما تغییر رنگ نمیدهد. همچنین لازم نیست به شکافها، علفهای هرز و فرسایش ماسه فکر کنید. همۀ این مشکلات ممکن است در مصالح دیگری مانند آجر و سنگ پیش بیایند اما بتن اکسپوز در معرض این مشکلات قرار نمیگیرند.
همچنین نیازی به برش سنگها برای اطمینان از تناسب ابعادی و اندازهای آنها با منطقه مورد احداث نیست و این نوع بتن تزئینی بهراحتی در محل ریخته میشود. بتن اکسپوز برخلاف بقیه مصالح، نیازی به رنگ آمیزی مجدد ندارد.
معایب بتن اکسپوز
نیاز به نیروی متخصص
مگر اینکه قبلاً کارهای بتن ریزی زیادی انجام داده باشید، در غیر این صورت نمیتوانید بتن نما را اجرا کنید. همیشه باید به دنبال یک متخصص معتمد باشید تا بتواند با دقت و به شکلی اصولی این مدل بتن را در محل اجرا کند. به دلیل نمایان شدن سنگدانه، این بتن طرح اختلاط خاصی دارد که باید به شکلی مهندسی انجام شود.
آسیب پذیری مواد
این جمله به ویژه در مورد بتن اکسپوز صادق است. اگر از این بتن در مسیر عبور مرور زیاد استفاده کنید، در عرض چند سال ممکن است تعدادی از سنگدانههای آن تحت ترافیک سنگین شکسته شوند. به همین دلیل است که باید از کیفیت مواد اولیه مطمئن شد. آنها خطر بسیار کمتری برای از بین رفتن با پای پیاده و وسایل نقلیه دارند.
عدم اجرای اصولی
بسیاری از صاحبخانهها تصور میکنند که نصب هر نوع کفپوش مستلزم هیچگونه قوانین و مقرراتی نیست. با این حال، استانداردها قرار است روشهایی را در مورد هر چیزی که مربوط به کفپوش هستند را به مصرف کنندگان و متخصصان یادآوری کنند. این مهم به ویژه در مورد بتن نما صادق است زیرا در صورت اجرای غیراصولی، این بتن به سرعت تخریب میشود.
تکنیکهای مورد استفاده برای ایجاد بتن اکسپوز
روشهای مختلفی برای ایجاد این نوع بتن وجود دارند که به شرح زیر هستند:
- استاندارد: یک دسته معمولی سیمان، ماسه، سنگ خرد شده و آب در روش استاندارد با هم مخلوط میشوند. سپس آن را در محل ریخته و حدود یک ساعت میگذاریم تا کمی سفت شود. سپس سطح را به شدت جارو میکنیم تا ذرات بتن ریز از بین بروند. این باعث میشود تا ذرات شن و سنگ در معرض دید قرار گیرند.
- روکش: مخلوط تازه از بتن آماده میشود و سپس در محل ریخته خواهد شد. این لایه نازک، سنگهای ضخیمتری را در طول سطح نمایان میکند.
- دستی: در این روش، قطعات خرد شده سنگ یا شن با دست یا بیل در سطح بتن ریخته می شوند. این فرایند کاملاً شبیه به کاشتن دانهها در زمین است که بر خلاف رشد بذرها، سنگ ها برای همیشه بر روی سطح باقی میمانند.
- جلا داده شده: این روش بیشتر برای اهداف تزئینی استفاده میشود تا کاربردی! به جای اینکه سنگدانه در معرض دید قرار گیرد، از یک سمباده یا آسیاب برای تراز کردن سطح و صاف شدن کامل آن استفاده میشود.
کلام آخر
بتن اکسپوز به منظور زیبایی و نماسازی استفاده میشود. این محصول کاربرد سازهای ندارد با اینکه اجزای آن از بتن معمولی هستند. بتن نما در محوطه سازی، به عنوان کفپوش، در مسیرسازی و غیره استفاده میشود. ظاهر زیبا، لوکس و منحصربه فرد بتن سنگدانه نمایان باعث شده است تا این متریال به وفور در ساخت و سازهای شهری جهت ارائه یک نمای متفاوت در فضاهای مختلف شهر استفاده میشود.
منابع :
https://www.coastcrete.com.au/pros-and-cons-exposed-aggregate/