زمان عمل آوری بتن
زمان عمل آوری بتن
هنگامی که بتن تازه در محل ریخته می‌شود، ممکن است بدون انجام عمل آوری، بتن به راحتی خراب شود. اگر بتن را به درستی عمل آوری کنیم، استحکام خود را حفظ خواهد کرد. در هفته اول یا بیشتر پس از بتن ریزی، باید دما و رطوبت مناسب را برای عمل آوری حفظ کنید. زمان عمل آوری می‌تواند تاثیر زیادی بر کیفیت بتن در طولانی مدت بگذارد.
در حالی که عمل آوری برای تمام بتن‌ها مهم است، مشکلاتی که از سخت نشدن بتن ناشی می‌شود، در سطوح آشکارتر است. احتمالاً الگویی از ترک‌های ریز را روی سطح بتن خواهید دید و ممکن است ناشی از عمل آوری نادرست باشند. در این بررسی به زمان عمل آوری بتن و هدف آن می‌پردازیم.
عمل آوری بتن چیست؟
عمل آوری برای اهداف اصلی زیر انجام می‌شود:
- رطوبت را در بتن حفظ می‌کند تا بتن به استحکام خود ادامه دهد.
- انقباض خشک را تا زمانی که بتن به اندازه کافی قوی شود که در برابر ترک خوردگی انقباض مقاومت کند، به تاخیر می‌اندازد.
- استحکام، دوام، آب بند بودن و مقاومت در برابر سایش را بهبود می‌بخشد.
هنگامی که بیشتر مردم به عمل آوری فکر می‌کنند، فقط به حفظ رطوبت روی سطح بتن می‌اندیشند. اما عمل آوری فراتر از این است و به بتن آنچه که برای به دست آوردن استحکام خود نیاز دارد را ارائه می‌دهد. مقاومت بتن به رشد کریستال‌ها در ماتریس بتن بستگی دارد. این کریستال‌ها از واکنش بین سیمان پرتلند و آب رشد می‌کنند، واکنشی که به عنوان هیدراتاسیون شناخته می‌شود.
اگر آب کافی وجود نداشته باشد، کریستال‌ها نمی‌توانند رشد کنند و بتن استحکام لازم را ایجاد نمی کند. اگر آب کافی وجود داشته باشد، کریستال‌ها رشد می‌کنند و دور شن و ماسه‌های را احاطه می‌کنند. جنبه مهم دیگر عمل آوری دما است، بتن نمی‌تواند خیلی سرد یا خیلی گرم باشد. با سردتر شدن بتن تازه، واکنش هیدراتاسیون کندتر می‌شود. در اینجا دمای بتن مهم است، نه لزوما دمای هوا! زیر حدود 10 درجه سانتی‌گراد، هیدراتاسیون بسیار کند می‌شود و زیر حدود 5 درجه سانتی‌گراد، عملا متوقف خواهد شد.
در بتن گرم واکنش خیلی سریع انجام می‌شود و از آنجایی که واکنش گرمازا است (تولید گرما)، می‌تواند به سرعت باعث اختلاف دما در بتن گردد که این مهم منجر به ترک می‌شود. سیمانی که خیلی سریع واکنش از خود نشان می‌دهد، زمانی برای رشد مناسب بلورها را ندارد، بنابراین آنطور که باید استحکام پیدا نمی‌کند. در اینجاست که عمل آوری می‌تواند موضوع دمای بتن و دمای هوا به تعادل برساند و مشکلات بتن را کاهش دهد.
چه مدت طول می‌کشد تا بتن عمل آوری شود؟
کل دوره عمل آوری بتن حدود یک ماه طول می‌کشد اما بتن شما زودتر آماده استفاده می‌شود. هر پروژه به دلیل تفاوت در آب و هوا، مخلوط بتن و نحوه قرارگیری و تکنیک‌های تکمیل کمی متفاوت خواهد بود. زمانی که منتظر خشک شدن بتن هستید، چارچوب‌های زمانی زیر را در نظر داشته باشید:
- 24 تا 48 ساعت: قالب‌ها را می‌توان برداشت و افراد امکان راه رفتن روی سطح را دارند.
- 7 روز: پس از عمل آوری نسبی، تردد وسایل نقلیه و تجهیزات مشکلی ندارد.
- 28 روز: در این مرحله، بتن باید کاملاً عمل آوری شود.
زمان مناسب برای عمل آوری بتن
هدف این است که بتن را مرطوب نگه داریم. بیشترین جنبه عمل آوری که نادیده گرفته می‌شود، مرطوب نگه داشتن سطح بتن در هنگام هیدراته شدن است. بیشتر بتن‌ها به خصوص بیشتر بتن‌های تزئینی، در ابتدا مقدار زیادی آب در مخلوط خواهند داشت تا سیمان را به طور کامل هیدراته کنند. مشکل این است که اگر سطوح در معرض خشک شدن قرار گیرند، بتن نمی‌تواند هیدراته شود.
هنگامی که بتن برای اولین بار برای یک دال قرار می‌گیرد، با ته نشین شدن مخلوط بتن، آب می‌اندازد. در این دوره اگر آب خروجی سریع‌تر از بتن خارج شود و از سطح تبخیر شود، باید چند عمل آوری اولیه را انجام دهید وگرنه احتمالاً با ترک‌های انقباض پلاستیکی مواجه خواهید شد. برای دانستن اینکه آیا این کار ضروری است، باید میزان تبخیر را بدانید.
در طول عمل آوری اولیه، سرعت تبخیر آب خروجی به ترکیبی از عوامل اعم از دما و رطوبت هوا، دمای بتن و سرعت باد بستگی دارد. همچنان بهترین راه برای تخمین میزان تبخیر، نوموگراف Menzel/NRMCA است، نموداری که همه این عوامل را ترکیب می‌کند. شما می‌توانید این نومونگراف را از ACI 308 تهیه کنید.
همچنین می‌توانید با استفاده از یک برنامه آنلاین رایگان که توسط لوک اسنل و امیر منیر توسعه یافته است، نرخ تبخیر را تخمین بزنید. بنابراین شما از این روش‌ها برای تعیین سرعت تبخیر آب استفاده می‌کنید، اگر بیشتر از 0.2 پوند بر فوت مربع در ساعت باشد، عمل آوری اولیه ضروری است زیرا بتن در حال خشک شدن می‌باشد.
در بخش بعدی به نحوه انجام عمل آوری اولیه می‌پردازیم. پس از گیرش اولیه، سطح بتن همچنان به رطوبت نیاز دارد و در حال حاضر آب انداختگی وجود ندارد. این زمانی است که شما واقعاً نیاز به درمان بتن دارید. شما باید فرض کنید که بتن نیاز به عمل آوری دارد و باید این کار را انجام دهید.
زمان مناسب برای مرطوب نگه داشتن بتن
پس از بتن ریزی، مقاومت بتن به مدت 3 تا 7 روز خیلی سریع افزایش می‌یابد. بتنی که به مدت 7 روز مرطوب شده باشد، حدود 50 درصد قوی‌تر از بتن عمل آوری نشده است. عمل آوری را می‌توان با آب پاشی روی سطح بتن انجام داد. در حالت ایده آل، مخلوط بتنی را می‌توان به مدت 7 روز با آب عمل آوری کرد. برخی از سازندگان در یک برنامه زمانبندی فشرده به مدت 3 روز عمل آوری آب را انجام می‌دهند زیرا این کار تقریباً 80 درصد از مزیت استحکام بتن را به مدت 7 روز به دست می‌آورد.
نحوه عمل آوری بتن چگونه است؟
آب را به سطح بتن اضافه می‌کنیم تا آبی که در حال تبخیر است جایگزین شود یا بتن را آب بندی کنیم تا از تبخیر آب در وهله اول جلوگیری کنیم. توجه داشته باشید که افزودن آب به سطح به معنای افزودن آبی نیست که در مخلوط بتن کار می‌شود که نسبت آب به سیمان بتن سطحی را افزایش داده و آن را ضعیف می‌کند و تمام تلاش‌های ما برای عمل آوری از بین می‌برد.
زمانی که آب خروجی خیلی سریع تبخیر می‌شود تا سطح آن قبل از گیرش اولیه خیس بماند، باید در مورد عمل آوری اولیه فکر کنید. به طور سنتی این بیش از 0.2 پوند بر فوت مربع در ساعت مشخص شده است. امروزه بسیاری از مخلوط‌ها با سرعت بسیار پایین‌تری از این میزان آب انداختگی می‌کنند، بنابراین اگر آب انداختگی کمتری وجود داشته باشد، حد تبخیر باید کمتر تنظیم شود، بیشتر از 0.05 تا 0.1 پوند بر فوت مربع در ساعت!
بهترین رویکرد برای بتن تزئینی این است که سعی کنید شرایط را تغییر دهید تا نیازی به عمل آوری اولیه نداشته باشید، باد را مسدود کنید، نور خورشید را از بتن دور نگه دارید تا بتن خنک بماند. اگر این امکان وجود ندارد، مه پاشی به اندازه‌ای که سطح را مرطوب نگه دارد خوب است اما ساده‌ترین روش، استفاده از بازدارنده تبخیر می‌باشد. این ماده شیمیایی را می‌توان روی بتن اسپری کرد تا غشای نازکی روی سطح ایجاد کند که از تبخیر آب جلوگیری می‌نماید. این در طول عملیات تکمیلی کاملاً از بین می‌رود. پس مقداری از این را برای شرایط باد خشک در اطراف نگه دارید.
روش‌های عمل آوری بتن
- عمل آوری با آب: بتن غرق آب شده، برکه یا غبار پاشیده می‌شود. این موثرترین روش عمل آوری برای جلوگیری از تبخیر آب مخلوط است.
- روش‌های نگهداری آب: از پوشش‌هایی مانند گونی استفاده کنید که به طور مداوم بتن را مرطوب نگه می‌دارند. مواد مورد استفاده باید در طول دوره عمل آوری مرطوب نگه داشته شوند.
- استفاده از پلاستیک ضد آب: به محض اینکه بتن به اندازه کافی سفت شد برای مقاومت در برابر آسیب سطح اعمال می‌شود. لایه‌های پلاستیکی ممکن است باعث تغییر رنگ بتن شوند، در مواردی که ظاهر مهم است، روی بتن آن را اعمال نکنید.
- غشاهای شیمیایی: کاربرد شیمیایی باید به محض اتمام بتن انجام شود. توجه داشته باشید که ترکیبات کیورینگ می‌توانند بر چسبندگی ارتجاعی بتن تأثیر بگذارند، پس باید با مهندس ناظر صحبت کنید.
کلام آخر
زمان عمل آوری بتن بسیار مهم است زیرا این مهم در نهایت مقاومت و استحکام بتن را افزایش می‌دهد. مهم است وضعیت عمل آوری را تیمی از متخصصین بسپارید تا بتوانند راهکارهای مناسب را ارائه دهند. نوع عمل آوری برحسب دمای بتن، دمای هوا، شرایط بتن ریزی، نوع بتن و بسیاری از عوامل دیگر تعیین می‌شود. پس امری تخصصی است و باید با ملاحظات مهندسی اجرا شود.
https://www.concretenetwork.com//